“Światło, które ujrzałem pod wodą” Histora narodzin NA Lamp.
Wywiad z Takashi Amano.
Aby rośliny akwariowe rosły piękne, niezbędne jest światło… Wokół nas jest wiele źródeł światła, w tym promienie słoneczne. W naturze również mamy do czynienia z wieloma rodzajami oświetlenia, które rośliny wykorzystują w procesie fotosyntezy.
NA Lamp przeznaczona jest do oświetlania roślin akwariowych. Skupia ona światło tak, aby wyglądały naturalnie.
Ten wywiad opowie historię powstania NA Lamp.
AJ: Co zainspirowało Cię do stworzenia Na Lamp ?
TA: Punktem wyjścia było coś, co ujrzałem w morzu na Sado Island.
AJ: Co to było ? Wpadłeś na pomysł podczas nurkowania ?
TA: Tak. Podczas fotografowania. Zastanawiałem się nad oświetleniem. Co prawda istniały już lampy dla roślin wodnych, ale pomyślałem sobie “Coś tu jest nie tak…”
AJ: Co sprawiło, że pomyślałeś “Coś tu jest nie tak…” ?
TA: Powszechnie stosowane lampy dla roślinności akwariowej dawały dużo czerwonego światła. Wynikało to z koncepcji, że światło o czerwonym spektrum stymuluje wzrost roślin. Tymczasem było to po prostu oświetlenie stymulujące rośliny lądowe.
AJ: Czy to oznacza że czerwone światło pobudza fotosyntezę roślin wodnych ?
TA: Tak. W rzeczy samej, wprowadzenie tego typu lamp wiąże się z faktem,
iż w procesie fotosyntezy wykorzystywane są różne długości fal, m.in. pasmo czerwone. Jednakże wciąż była to koncepcja lądowa.
AJ: Czyli są różnice między rodzajem światła na lądzie i pod wodą ?
TA: Cóż, na lądzie masz wrażenie, że w ciągu dnia światło jest cały czas na takim samym poziomie, nieprawdaż ? Ale pod wodą jest zupełnie inaczej.
AJ: W takim razie co takiego wymyśliłeś w oceanie na Sado ?
TA: Tamtego dnia nurkowałem, chcąc zrobić zdjęcia podwodne. Fotografowałem właśnie młode gatunku Oplegnathus fasciatus, na połaci trawy morskiej (Zostera marina), na głębokości około 3 metrów. Kiedy skończył mi się film, przypadkiem rzuciłem okiem na moje ramię. Moja czerwona kurtka była czarna. To, co powinno mieć kolor czerwony, pod wodą wydawało się być czarne.
AJ: To normalne zjawisko pod wodą. Co to ma wspólnego ze światłem,
które jest potrzebne roślinom akwariowym ?
TA: Zgadza się, to normalne. Na przykład, niektóre gatunki ryb tropikalnych mają bardzo intensywne kolory, ale trudno to stwierdzić pod wodą. Dopiero kiedy zobaczymy je na powierzchni, w pełni widać ich jaskrawą barwę. Dzieje się tak dlatego,
że czerwone światło nie dociera głęboko pod wodę, jesteśmy otoczeni jedynie dużą ilością niebieskiego światła.
AJ: Acha, to dlatego Twoja czerwona kurtka wyglądała na czarną.
TA: Tak, ale najbardziej zaskoczyło mnie to, że Zostera ulegała procesowi fotosyntezy, z dużą ilością bąbelków wokół. Widząc to na własne oczy, zrozumiałem, że Zostera marina przeprowadza fotosyntezę, korzystając tylko z niebieskiego światła. Przystosowała się po prostu do panujących warunków.
AJ: I to odkrycie przyczyniło się do powstania i rozwoju NA Lamp.
TA: Dokładnie. Nieco później firma Matsushita Electric Industrial Co. wprowadziła wewnętrzną lampę zwana “Palook”. Wypróbowałem ją i stwierdziłem, iż jest lepsza niż lampy do roślin akwariowych, których używałem dotychczas. Palook dawał światło dzienne, a kolor wydawał się bardziej naturalny dzięki temu. Prawdę mówiąc, spektrum światła było bardziej niebieskie, niż w tradycyjnych , czerwonawych lampach. Działo się tak ponieważ w lampie wprowadzono określone proporcje kolorów, wzrost natężenia promieni czerwonych powodował spadek intensywności światła niebieskiego i na odwrót.
AJ: Czyli lampy wewnętrzne okazały się lepsze dla roślin akwariowych ?
TA: No cóż niezupełnie, wiele jeszcze było do zrobienia. Mimo wszystko nadal zastanawiałem się nad stworzeniem jeszcze lepszej lampy, przeznaczonej dla roślin akwariowych. Zwróciłem się więc z propozycją przyłączenia się do prac nad taką lampą, do Matsushita Electric Industrial Co. Powiedziałem “Co powiecie na lampę, która będzie emitować niebieskie światło ?”. Ale odmówili współpracy, twierdząc że to nie ma sensu, w ich ofercie zaś znajduje się lampa o takim przeznaczeniu z czerwonym spektrum światła.
AJ: No tak, ale przecież okazało się, że jest to światło odpowiednie bardziej dla roślin lądowych ?
TA: Oczywiście. Mieliśmy mnóstwo problemów na początku. Naprawdę dużo. W dużej mierze dlatego, że firma miała już swój produkt. Ale wyjaśniłem im w całej rozciągłości, że w przypadku roślin akwariowych, światło o niebieskim spektrum jest bardziej odpowiednie, ponieważ są one w stanie spożytkować ten rodzaj światła pod wodą. Wtedy okazali zainteresowanie.
AJ: Rozpoczęły się prace nad nową lampą.
TA: Tak. Odwiedziłem Sado jeszcze wiele razy, zdobywając coraz to nową wiedzę. Na przykład, że okres w którym odczuwasz jasność jest bardzo krótki, od godz. 11-00 do 14 -00. W tych godzinach promienie słoneczne padają stosunkowo prosto na wodę. Przed 11-00 i po 14-00 kąt padania promieni słonecznych jest mały, światło odbija się od powierzchni i nie dociera pod wodę. Wciąż jeszcze jest widno nad wodą, ale poniżej robi się ciemno. Ponadto szczegółowo badałem kolory temperatur.
AJ: Czy kolor temperatury to coś, co można zmierzyć ?
TA: Oczywiście, że można. Kiedy robię zdjęcia wewnątrz, na przykład w studio, używam lamp stroboskopowych lub halogenów. Zależy mi wtedy na znalezieniu zbalansowanego źródła sztucznego światła, używam w tym celu urządzenia zwanego miernikiem temperatury barwowej, mierzonej w skali Kelvina (K). Kiedy fotografowałem pod wodą, na Sado, zmierzyłem temperaturę barwy światła pod wodą, w czasie przenikania światła do wody. Wynosiła ok. 8000 K. Dlatego kiedy później robiłem próby z lampami o różnej temperaturze barwowej, doszedłem do wniosku że 8000 K to optymalna wartość dla roślin wodnych.
AJ: Acha, czyli z tego powodu temperatura barwowa NA Lamp wynosi 8000K…
TA: Tak jest. Przedział pomiędzy 7800 a 8000 K wydaje się być najodpowiedniejszy, nie tylko dla rozwoju roślin akwariowych, ale również dla wydobycia ich kolorów.
AJ: Tak więc temperatura barwowa oraz niebieskie światło to kluczowe elementy rozwoju NA Lamp ?
TA: Tak, ale to nie oznacza że czerwone światło jest zbędne. Nie zrozum mnie źle. Nie ma żadnego problemu żeby zmienić temperaturę barwową lampy. Dla przykładu bez trudu podwyższymy temperaturę do 9000 lub 10 000 K.
I tak kiedy temperatura barwowa wzrasta, światło staje się niebieskawe i zaczyna odbiegać od oryginalnego, naturalnego koloru. Oznacza to wahania i równoważenie koloru. Najważniejsze, że kolory wyglądają naturalnie, nieprawdaż ? Obserwując naturę, na przykład rzekę, widać, że działanie światła jest nawet bardziej ograniczone. Bywa, że światło dociera pod powierzchnię tylko przez godzinę dziennie. A rośliny aktywizują proces fotosyntezy jakby tylko na to czekały.
AJ: Sądzę, że aby poznać oświetlenie w środowisku naturalnym, trzeba się po prostu w nim znaleźć…
TA: Masz rację. Szczególnie widać to w dżungli, wokół ciebie jest zielono. Światło dociera do rzeki, rozproszone przez rozmaite drzewa i krzewy.
AJ: Co oznacza takie rozproszenie ?
A: Oznacza to że światło jest mniej gęste, rozproszone. W dżungli światło rozbija się o zieleń, rozpada na zielone i niebieskie światło i w tej postaci przedostaje się do wody.
AJ: Oznacza to, że światło o bardziej niebieskim lub zielonym spektrum jest w stanie dotrzeć do wody w puszczy czy dżungli, prawda ? Ostatnio dodano do linii NA Lamp nowe zielone lampy. Czy różnią się od standardowych modeli jeśli chodzi o kolorowe komponenty ?
TA: Mają nieco więcej zieleni niż poprzednie modele. Upraszczając, barwa roślin akwariowych wydaje się dzięki temu bardziej naturalna. Zieleń i czerwień robią wrażenie naturalnych i wyglądają naprawdę pięknie. Lampa, która zapewnia roślinom naturalny wygląd okazała się być dlań najlepszym rozwiązaniem. Światło, które powoduje że rośliny są zbyt niebieskie lub zbyt czerwone nie jest korzystne.
AJ: Dotychczas nie miałem zbyt wielkiej wiedzy na temat naturalnego światła. Teraz rozumiem, że NA Lamp swoje powstanie i rozwój, zawdzięcza wielkiemu zainteresowaniu światłem i jego sposobem padania oraz wnikliwej obserwacji natury.
© foto: Takashi Amano, AQUA DESIGN AMANO CO., LTD.
2024 – Aquarius & Aquadam, Adam Paszczela
Wszelkie treści na tej stronie chronione są prawem autorskim.
Kopiowanie i rozpowszechnianie jest zabronione.
All Rights Reserved