Nawożenie CO2 w akwarium roślinnym stało się powszechną praktyką. Dlaczego jednak najpopularniejsze jest podawanie CO2 za pomocą Pollen Glass? Jak sprawdzić czy ilość podawanego gazu jest odpowiednia? Zbadajmy jak Akwarium Naturalne jest nawożone CO2.
Potrzeba podawania CO2
Rośliny przeprowadzają fotosyntezę. Fotosynteza to proces w trakcie którego potrzebna do wzrostu glukoza produkowana jest z surowych materiałów: wody i CO2 (dwutlenek węgla) przy udziale energii świetlnej. Rośliny wodne w Akwarium Naturalnym aktywnie fotosyntezują wytwarzając pęcherzyki tlenu. Oprawa oświetleniowa zapewnia energię świetlną, a woda obficie występuje w otoczeniu. Chociaż CO2 rozpuszcza się w wodzie poprzez jej kontakt z atmosferą oraz oddychanie ryb i mikroorganizmów, w akwariach gęsto obsadzonych roślinami często go brakuje, dlatego zachodzi potrzeba jego sztucznego podawania.
Metoda nawożenia
Stara metoda polegała na wykorzystaniu w akwarium cylindrycznego dzwonu, z którego powoli rozpuszczał się gaz. Było to raczej oczekiwanie aż CO2 rozpuści się samoczynnie w wodzie aniżeli aktywna dyfuzja. Metoda ta pozwalała na rozpuszczenie jedynie niewielkich ilości gazu, przez co pokrywała zapotrzebowanie jedynie słabo oświetlonych akwariów. CO2 w dzwonie po rozpuszczeniu musiało być uzupełnione, przez co sposób ten nie był odpowiedni dla ludzi przebywających w ciągu dnia poza domem. Po powiększeniu dzwonu, gaz rozpuszczał się co prawda dłużej jednak dyfuzor stawał się zbyt duży i widoczny. ADA wprowadziła produkt o nazwie External Diffusion Bottle (sprzedaż nie jest kontynuowana). Było to innowacyjne urządzenie wyposażone w duży dzwon znajdujący się poza akwarium. Mimo to, potrzebne było mniejsze i bardziej wydajne urządzenie. Wtedy powstała metoda polegająca na ciągłym rozpuszczaniu drobnych bąbelków CO2 w wodzie. Biała powierzchnia dyfuzyjna Pollen Glass posiada bardzo małe pory. Drobne pęcherzyki CO2 uwalniane w ten sposób dryfując po akwarium, rozpuszczają się w kolumnie wody. Metoda ta jest zwana naturalnym dozowaniem CO2. Gaz wydajnie rozpuszcza się w wodzie, gdy jego stężenie jest niskie. W przypadku wyższego stężenia, bąbelki nie rozpuszczają się i są uwalnianie poza akwarium. CO2 jest potrzebne roślinom wodnym, jednakże nie jest bezpośrednio pożyteczne dla ryb i mikroorganizmów i jeżeli stężenie gazu jest zbyt wysokie nie są one w stanie oddychać. Chociaż powstała metoda rozpuszczania CO2 w wodzie „na siłę” nie jest ona praktyczna. Nawożenie musi być monitorowane 24 godziny na dobę lub obsługiwane za pomocą specjalnego urządzenia z dokładnym czujnikiem kontrolującym stężenie CO2 tak, aby pozostawało na bezpiecznym dla ryb poziomie (było to możliwe dzięki ADA IC. pH controller, również już niedostępnym w sprzedaży). Naturalne dozowanie CO2 za pomocą Pollen Glass jest natomiast bezpieczne a intensywność nawożenia może być łatwo kontrolowana.
Wybór sprzętu CO2
Aby podawać CO2 za pomocą Pollen Glass potrzebna jest butla CO2 oraz regulator. Odpowiednio duża butla pozwala na ciągłe podawanie gazu do Pollen Glass. Ponieważ butla CO2 taka jak Tropical Forest zawiera dużą objętość gazu upłynnionego pod ciśnieniem, ciśnienie wewnętrzne w takiej butli jest dość wysokie. Chociaż sprężony gaz wymaga specjalnego obchodzenia się, nie jest to problemem jeżeli produkt jest zaprojektowany pod kątem bezpieczeństwa. To samo odnosi się do regulatora CO2 używanego do kontrolowania ciśnienia i ilości podawanego gazu. Należy używać produktów podwójnie lub potrójnie zabezpieczonych. ADA oferuje produkty, tworzone z myślą o bezpieczeństwie (więcej danych można znaleźć w katalogu). ADA oferuje dwa typy butli: niewielkie jednorazowe butelki (Tropical Forest) oraz butle z możliwością ponownego nabicia (Tower/20). Klienci mogą dokonać wyboru na podstawie miejsca instalacji oraz uwarunkowań ekonomicznych.
Ilość podawanego CO2
Chociaż ilość gazu jest kontrolowana za pomocą regulatora, jeżeli ilość ta jest duża, należy dobrać odpowiednią wielkość dyfuzora Pollen Glass tak, aby wielkość bąbelków była odpowiednia. Odpowiedni dobór ilości podawanego CO2 zależy od warunków w akwarium takich jak wielkość zbiornika, ilość roślin wodnych oraz rodzaj i moc oświetlenia. Glass Counter jest pomocnym wskaźnikiem przy dopasowywaniu dawki CO2. Przykładowo, w 60 cm akwarium w początkowym okresie po założeniu podaje się 1 bąbelek na sekundę, a w miarę wzrostu roślin dawka zwiększana jest do 2-3 bąbelków na sekundę. Jako wskazówkę wykorzystać można dane na temat ilości bąbelków na sekundę mierzonych Glass Counter zawarte w sekcji Tank Data w Aqua Journal. Jeżeli gaz jest podawany w odpowiedniej ilości, rośliny wodne wytwarzają pęcherzyki tlenu i zdrowo rosną. W przypadku niewystarczającej ilości CO2, pęcherzyki tlenu nie są widoczne a nowe odrosty roślin stopniowo więdną. Jeżeli CO2 jest za dużo ryby i krewetki mają trudności z oddychaniem. Chociaż pożądane jest dobranie odpowiedniej dawki na podstawie obserwacji zwierząt i roślin w akwarium, do oznaczenia zawartości niewidocznego rozpuszczonego CO2 dobrym wskaźnikiem jest Drop Checker. Kiedy CO2 rozpuszcza się w wodzie jej odczyn spada. Drop Checker jest pewnym narzędziem ponieważ pozwala rozpoznać nadmiar lub niedobór CO2 na podstawie tej zależności.
Przycinanie roślin a ilość podawanego CO2
Odpowiednia dawka CO2 zależy od ilości roślin wodnych. Oznacza to, że dawka powinna być zredukowana gdy wielkość roślin znacznie się zmniejsza po przycięciu. Jeżeli kondycja akwarium pogarsza się po przycince, jedną z przyczyn może być nagła zmiana stężenia CO2. Innymi słowy, po przycięciu roślin występuje nadmiar CO2. Chociaż ryby i rośliny tolerują do pewnego stopnia taką nadwyżkę, mikroorganizmy w filtrze i podłożu mogą szybko ucierpieć. Nawożenie CO2 należy zredukować zaraz po przycince a w miarę pojawiania się nowych odrostów dawkę można zwiększać.
Czyszczenie sprzętu
Sprzęt zainstalowany wewnątrz akwarium stopniowo ulega zanieczyszczeniu glonami i innymi składnikami. Nie jest to tylko problem estetyczny, biała powierzchnia dyfuzyjna Pollen Glass stopniowo zapycha się, a wypuszczane bąbelki są coraz większe co sprawia, że wydajność dyfuzora spada. Pollen Glass jest wykonany ze szkła, tak jak i wiele innych szklanych urządzeń wykorzystywanych w akwarium. Wielką zaletą szkła jest fakt, że po zabrudzeniu może być odpowiednio oczyszczone i przywrócone do pierwotnego stanu, dzięki czemu może być używane niemal bez przerwy. Czyszczenie polega na zalaniu szkła roztworem Superge. Łatwość takiego zabiegu pozwala na częste czyszczenie, dzięki czemu szklany sprzęt utrzymuje swoje oryginalne piękno.
Źródło CO2
Dwutlenek węgla znalazł się ostatnio w centrum uwagi ze względu na problem globalnego ocieplenia. Koncentracja CO2 w atmosferze zwiększa się z powodu różnorodnych działań ludzkich. Skąd więc pochodzi zawartość naszych zbiorników CO2? Dwutlenek węgla w butli to właściwie przetworzony gaz uzyskany z przemysłu żelaznego, chemicznego i kotłów. Rośliny wodne w akwarium przetwarzają CO2 w tlen. Można więc powiedzieć że akwarystyka roślinna jest hobby przyjaznym dla środowiska.
© foto: Takashi Amano, AQUA DESIGN AMANO CO., LTD.
2024 – Aquarius & Aquadam, Adam Paszczela
Wszelkie treści na tej stronie chronione są prawem autorskim.
Kopiowanie i rozpowszechnianie jest zabronione.
All Rights Reserved
